Richard Nixon

Richard Milhous Nixon (9 tháng 1 năm 191322 tháng 4 năm 1994) là tổng thống thứ 37 của Hoa Kỳ, tại nhiệm từ năm 1969 đến năm 1974. Là thành viên của Đảng Cộng hòa, ông trước đây từng là dân biểu và thượng nghị sĩ từ California rồi phó tổng thống thứ 36 từ năm 1953 đến năm 1961 dưới thời Tổng thống Dwight D. Eisenhower. Năm năm của ông ở Nhà Trắng đã chứng kiến việc Hoa Kỳ giảm bớt sự can dự vào Chiến tranh Việt Nam, hòa hoãn với Liên Xô và Trung Quốc, cuộc đổ bộ lên Mặt Trăng của Apollo 11, thành lập Cục Bảo vệ Môi sinh và Cơ quan Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp. Nhiệm kỳ thứ hai của Nixon kết thúc sớm, khi ông trở thành tổng thống duy nhất từ chức, do hậu quả của vụ bê bối Watergate.

Nixon sinh ra trong một gia đình Quakers nghèo tại thị trấn nhỏ ở miền Nam California. Ông tốt nghiệp Trường Luật Đại học Duke năm 1937 và trở về California để hành nghề luật sư. Ông và người vợ Pat chuyển đến Washington vào năm 1942 để làm việc cho chính phủ liên bang. Ông tham gia Lực lượng Trừ bị Hải quân trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Ông được bầu vào Hạ viện năm 1946. Việc theo đuổi chuyên án Hiss đã tạo nên danh tiếng cho Nixon như một nhân vật chống cộng hàng đầu, đưa ông lên vị trí quan trọng trên toàn quốc. Năm 1950, ông được bầu vào Thượng viện. Nixon là người đồng tranh cử cùng Dwight D. Eisenhower, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 1952, và đã giữ chức phó tổng thống trong 8 năm. Ông ra tranh cử tổng thống năm 1960, để thua sát nút John F. Kennedy, rồi lại thất bại trong cuộc đua tranh chức thống đốc bang California năm 1962, sau đó người ta tin rằng sự nghiệp chính trị của ông đã khép lại. Tuy nhiên, vào năm 1968, ông lại ra tranh cử và đánh bại phó tổng thống đương nhiệm Hubert Humphrey.

Nixon chấm dứt sự tham gia chiến đấu của Mỹ tại Việt Nam vào năm 1973 và chế độ quân dịch bắt buộc cùng năm. Chuyến thăm của Nixon đến Trung Quốc năm 1972 đã dẫn đến mối quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia và sau đó ông ký kết Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo với Liên Xô cùng năm. Về mặt đối nội, Nixon nỗ lực thúc đẩy việc thông qua Đạo luật Kiểm soát Chất cấm và khởi đầu Cuộc chiến chống ma túy. Nhiệm kỳ đầu tiên của Nixon diễn ra ở đỉnh cao của phong trào môi trường tại Mỹ và đã thi hành nhiều thay đổi chính sách môi trường tiến bộ; chính phủ của ông thành lập Cục Bảo vệ Môi sinh và thông qua những đạo luật như Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng, Đạo luật Không khí sạch và Đạo luật Nước sạch (tuy ông đã phủ quyết phiên bản cuối cùng của Đạo luật Nước sạch). Ông triển khai Tu chính án thứ 26 vừa mới được thông qua, giảm tuổi bầu cử từ 21 xuống còn 18 tuổi và thực thi việc xóa bỏ sự phân biệt đối xử ở các trường học miền Nam. Dưới thời Nixon, quan hệ với người Mỹ bản địa đã được cải thiện, với ​​sự gia tăng quyền tự quyết của người Mỹ bản địa và chính quyền của ông đã dỡ bỏ chính sách giới hạn. Nixon áp đặt các biện pháp kiểm soát tiền lương và giá cả trong vòng 90 ngày, bắt đầu Cuộc chiến chống ung thư, chỉ đạo cuộc đổ bộ lên Mặt Trăng của Apollo 11, báo hiệu kết thúc Cuộc chạy đua vào không gian. Ông tái đắc cử vào năm 1972 khi đánh bại ứng cử viên Đảng Dân chủ George McGovern ở một trong những chiến thắng áp đảo nhất lịch sử Hoa Kỳ.

Trong nhiệm kỳ thứ hai, Nixon đã ra lệnh không vận tiếp tế cho Israel trong Chiến tranh Yom Kippur, một cuộc chiến đã dẫn đến khủng hoảng dầu mỏ trong nước. Từ năm 1973, những tiết lộ liên tiếp về việc chính quyền Nixon có dính dáng đến vụ bê bối Watergate đã làm suy giảm sự ủng hộ dành cho ông trong Quốc hội và đất nước. Nixon và những thành viên cấp cao trong chính quyền của ông bị phát hiện là đã sử dụng các cơ quan chính phủ như công cụ để tấn công đối thủ của mình, cùng nhiều hành vi sai trái khác. Vào ngày 9 tháng 8 năm 1974, đối mặt với việc gần như chắc chắn bị luận tội và phế truất, Nixon từ chức tổng thống. Sau đó, ông được người kế nhiệm Gerald Ford ân xá.

Trong 20 năm nghỉ hưu, Nixon đã viết hồi ký cùng 9 cuốn sách khác nhau, đồng thời thực hiện nhiều chuyến xuất ngoại, khôi phục hình ảnh thành một chính khách lão làng và cố vấn tối cao về mặt đối ngoại. Ông bị đột quỵ do suy nhược vào ngày 18 tháng 4 năm 1994, và qua đời 4 ngày sau đó ở tuổi 81. Những cuộc khảo sát của các sử gia và nhà khoa học chính trị đã xếp Nixon là tổng thống dưới mức trung bình. Tuy nhiên, các đánh giá về ông đã được chứng minh là tương đối phức tạp, với những thành công của ông trên cương vị tổng thống trái ngược với hoàn cảnh ông rời nhiệm sở. Được cung cấp bởi Wikipedia