CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG

Tự kỉ là một rối loạn về phát triển, biểu hiện đặc trưng bởi sự khiếm khuyết về chất lượng tương tác xã hội, giao tiếp và các hành vi định hình, rập khuôn, thu hẹp bất thường kèm theo nhiều rối loạn về thực thể và tâm thần khác. Ngoài ra, sự thiếu hụt rõ rệt các chức năng khiến cho người mắc chứng b...

Celý popis

Uloženo v:
Podrobná bibliografie
Hlavní autoři: Lê Minh Bảo Trung, Nguyễn, Thị Loan
Médium: Working paper
Jazyk:Vietnamese
Vydáno: Trường Đại học Đà Lạt 2025
On-line přístup:https://scholar.dlu.edu.vn/handle/123456789/5227
Tagy: Přidat tag
Žádné tagy, Buďte první, kdo otaguje tento záznam!
Thư viện lưu trữ: Thư viện Trường Đại học Đà Lạt
id oai:scholar.dlu.edu.vn:123456789-5227
record_format dspace
institution Thư viện Trường Đại học Đà Lạt
collection Thư viện số
language Vietnamese
description Tự kỉ là một rối loạn về phát triển, biểu hiện đặc trưng bởi sự khiếm khuyết về chất lượng tương tác xã hội, giao tiếp và các hành vi định hình, rập khuôn, thu hẹp bất thường kèm theo nhiều rối loạn về thực thể và tâm thần khác. Ngoài ra, sự thiếu hụt rõ rệt các chức năng khiến cho người mắc chứng bệnh tự kỉ trở thành người khuyết tật trong cộng đồng, suy giảm chất lượng sống và là gánh nặng của gia đình và xã hội. Trong những năm gần đây, do thay đổi về nhận thức và tiêu chuẩn chẩn đoán kết hợp các yếu tố sinh học và môi trường, tỷ lệ trẻ em mắc chứng bệnh tự kỉ gia tăng đột biến.
format Working paper
author Lê Minh Bảo Trung
Nguyễn, Thị Loan
spellingShingle Lê Minh Bảo Trung
Nguyễn, Thị Loan
CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
author_facet Lê Minh Bảo Trung
Nguyễn, Thị Loan
author_sort Lê Minh Bảo Trung
title CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
title_short CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
title_full CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
title_fullStr CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
title_full_unstemmed CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG
title_sort cơ chế đảm bảo quyền của người mắc chứng bệnh tự kỉ theo pháp luật việt nam – thực tiễn tại tỉnh lâm đồng
publisher Trường Đại học Đà Lạt
publishDate 2025
url https://scholar.dlu.edu.vn/handle/123456789/5227
_version_ 1845408591537766400
spelling oai:scholar.dlu.edu.vn:123456789-52272025-08-15T02:34:05Z CƠ CHẾ ĐẢM BẢO QUYỀN CỦA NGƯỜI MẮC CHỨNG BỆNH TỰ KỈ THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM – THỰC TIỄN TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG Lê Minh Bảo Trung Nguyễn, Thị Loan Tự kỉ là một rối loạn về phát triển, biểu hiện đặc trưng bởi sự khiếm khuyết về chất lượng tương tác xã hội, giao tiếp và các hành vi định hình, rập khuôn, thu hẹp bất thường kèm theo nhiều rối loạn về thực thể và tâm thần khác. Ngoài ra, sự thiếu hụt rõ rệt các chức năng khiến cho người mắc chứng bệnh tự kỉ trở thành người khuyết tật trong cộng đồng, suy giảm chất lượng sống và là gánh nặng của gia đình và xã hội. Trong những năm gần đây, do thay đổi về nhận thức và tiêu chuẩn chẩn đoán kết hợp các yếu tố sinh học và môi trường, tỷ lệ trẻ em mắc chứng bệnh tự kỉ gia tăng đột biến. Bảo đảm quyền của người bị mắc các chứng bệnh tự kỉ là yêu cầu cấp thiết trong xã hội ngày nay. Cùng với sự phát triển của xã hội số lượng người mắc chứng bệnh tự kỉ ngày càng gia tăng. Việc bảo đảm quyền cho họ là hết sức cần thiết bởi lẽ đối với những người mắc các chứng bệnh này khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi của họ bị hạn chế rất nhiều so những người bình thường, thậm chí nhiều trường hợp họ mất năng lực hoàn toàn. Để chống lại những hành vi xâm hại đến họ cũng như để đảm bảo cho họ được sống an toàn trong xã hội thì mỗi quốc gia nói chung và Việt Nam nói riêng cần có những cơ chế để bảo vệ họ. Theo Liên hợp quốc, tự kỷ là một rối loạn thần kinh kéo dài suốt cuộc đời và được biểu hiện trong thời thơ ấu, không phân biệt giới tính, chủng tộc hay tình trạng kinh tế-xã hội. Thuật ngữ "tự kỷ" đề cập đến một loạt các đặc điểm. Tuy nhiên, nếu được hỗ trợ thích hợp, có nơi ở phù hợp và những biến đổi thần kinh này có thể được chấp nhận thì những người rối loạn tự kỷ có thể được hưởng các cơ hội bình đẳng và tham gia đầy đủ và tích cực vào đời sống xã hội. Tự kỷ là một hội chứng có sự rối loạn về phát triển, trong đó việc sử dụng ngôn ngữ, phản ứng với kích thích, tương tác với thế giới và cách thiết lập các mối quan hệ không đồng nhất theo những cách bất thường. Trên thế giới, tỷ lệ người mắc chứng tự kỷ rất cao song sự thiếu hiểu biết về chứng tự kỷ có tác động đáng kể đến các cá nhân, gia đình và cộng đồng của họ. Kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến sự khác biệt về thần kinh vẫn còn là những rào cản đáng kể cho việc chẩn đoán và điều trị. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này, thời gian gần đây đã có những một số công trình nghiên cứu liên quan đến người mắc các chứng bệnh tự kỉ như: Nguyễn Thị Thanh (2014), “Biện pháp phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ tự kỉ 3 – 4 tuổi”, Luận án tiến sỹ; Ngô Xuân Điệp (2009), Nghiên cứu nhận thức của trẻ tự kỉ tại thành phố Hồ Chí Minh, Luận án tiến sĩ tâm lí học; Tác giả Phan Thanh Minh (2011), Luận văn Thạc sĩ Luật học: Quyền của người khuyết tật nhìn từ góc độ lịch sử, văn hóa, pháp lý và thực tiễn. Bên cạnh đó còn có những chuyên khảo, giáo trình, sách, bình luận nghiên cứu về đảm bảo quyền của người mắc chứng bệnh tự kỉ:Trần Thị Minh Thành (2013), “Thực trạng đánh giá phát triển cho trẻ rối loạn tự kỉ và giải pháp”, Tạp chí giáo dục – Số đặc biệt; Trung tâm nghiên cứu giáo dục và chăm sóc trẻ em (2011), Những điều cần biết trong chẩn đoán đánh giá về hội chứng tự kỉ, Nxb Đại học sư phạm; Nguyễn Thị Hoàng Yến (2013), Tự kỉ - Những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb Đại học sư phạm; Nguyễn Thị Hoàng Yến và cộng sự (2014) Nghiên cứu biện pháp can thiệp sớm và giáo dục hòa nhập cho trẻ tự kỉ ở nước ta hiện nay và trong giai đoạn 2011 – 2020, Đề tài độc lập cấp Nhà nước, Hà Nội; Nguyễn Thị Hoàng Yến, 2007, Một số công cụ chẩn đoán đánh giá và ứng dụng trong Giáo dục đặc biệt cho trẻ khuyết tật; Trần Văn Công, Nguyễn Thị Hoàng Yến (2017) Tỷ lệ trẻ rối loạn phổ tự kỉ: Những con số thống kê. Tạp chí Khoa học trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Khoa Giáo dục, ISSN 2354-1075 , số 62, 9AB, trang 322-330. DOI: 10.18173/2354- 1075.2017-0112; Nguyễn Thị Báo (2007), Pháp luật về quyền của người khuyết tật và vai trò của nó trong việc thực hiện quyền của người khuyết tật, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số 6/2007; Phạm Minh Mục, 2011, Chăm sóc và giáo dục trẻ tự kỷ, Tạp chí Khoa học giáo dục số tháng 9/2011; Vũ Thị Bích Hạnh (2007), Tự kỉ - phát hiện sớm và can thiệp sớm, Nxb Y học. Tuy nhiên việc nghiên cứu một cách hệ thống về cơ chế để đảm bảo quyền của người mắc chứng bệnh tự kỉ là chưa có, vì vậy chúng tôi nhận thấy việc nghiên cứu “cơ chế đảm bảo quyền của nguời bị mắc chứng bệnh tự kỷ theo pháp luật Việt Nam- Thực tiễn tại Lâm Đồng” là cần thiết. 2025-07-16T02:35:48Z 2025-07-16T02:35:48Z 2025-05 2023-05 2025 Working paper Đề tài cấp Trường Khoa học xã hội https://scholar.dlu.edu.vn/handle/123456789/5227 vi I. Văn bản quy phạm pháp luật 1. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 2. Luật người khuyết tật năm 2010 3. Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền của Người Khuyết tật (CRPD). 4. Nghị định 28/2010/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật người khuyết tật. II. Tài liệu là luận văn, luận án 5. Nguyễn Tân Đức (2022), “Nghiên cứu tỷ lệ trẻ rối loạn phổ tự kỷ và hiệu quả chương trình can thiệp dựa vào cộng đồng tại tỉnh quảng ngãi”, Luận án Tiến sĩ Y học, Đại học Huế, trường Đại học Y dược, tr.4, 6, 10. III. Tài liệu nước ngoài 6. Human Rights Watch – Disability Rights”,https://www.hrw.org/topic/disability-rights, truy cập ngày 05/3/2025. IV. Tài liệu tham khảo trên internet 7. ICD -11, International Classification of Diseases, 11th Revision - Hệ thống phân loại bệnh tật và các vấn đề liên quan đến sức khỏe do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phát hành, https://icd.who.int/en, truy cập ngày 05/3/2025. 8. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Thông tin chi tiết về ASD, bao gồm các dấu hiệu, tiêu chí chẩn đoán và khuyến cáo can thiệp sớm, https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/index.html, truy cập ngày 04/3/2025. 9. American Psychiatric Association (DSM-5), “DSM-5 là tiêu chuẩn chẩn đoán chính thức cho các rối loạn phát triển, bao gồm cả ASD”, https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm, truy cập ngày 04/3/2025. 10. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), “WHO cung cấp các số liệu và báo cáo cập nhật về hội chứng phổ tự kỷ, giúp làm rõ các khía cạnh sinh học và tâm lý của rối loạn”, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/autism- spectrum-disorders, truy cập ngày 04/3/2025. 11. ICD-10 (1992), World Health Organization. International Classification of Diseases, 10th Revision, https://icd.who.int/browse10/2019/en, truy cập ngày 04/3/2025. 12. American Psychiatric Association (DSM-5), “Tiêu chuẩn chẩn đoán và phân loại ASD theo DSM-5 cung cấp một cơ sở hệ thống để đánh giá mức độ khó khăn trong giao tiếp xã hội và các hành vi lặp đi lặp lại.”, Thông tin chi tiết có thể được xem tại: https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm, truy cập ngày 04/3/2025. 13. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), “CDC cung cấp các thông tin, hướng dẫn và nghiên cứu liên quan đến các dấu hiệu sớm và can thiệp cho ASD, qua đó giải thích cách thức đánh giá các tiêu chí này.”, https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/index.html, truy cập ngày 04/3/2025. 14. TS. Trương Hồng Quang - ThS. Dương Thu Hương (2023), “Pháp luật về quyền của người khuyết tật tại Việt Nam hiện nay”, https://danchuphapluat.vn/phap-luat-ve-quyen-cua-nguoi-khuyet-tat-tai-viet- nam-hien-nay, truy cập ngày 05/3/2025 15. Ngọc Minh (2024), “Cơ hội việc làm cho người mắc chứng tự kỷ ở Mỹ”, https://www.qdnd.vn/quoc-te/doi-song/co-hoi-viec-lam-cho-nguoi-mac- chung-tu-ky-o-my-771906, truy cập ngày 05/3/2025. QĐ số 1518/QĐ-ĐHĐL ngày 20 tháng 12 năm 2023 QĐ số 830/QĐ-ĐHĐL ngày 20 tháng 6 năm 2025 QĐ số 830/QĐ-ĐHĐL ngày 20 tháng 6 năm 2025 Đã hoàn thành 30.000.000 đồng Trường Đại học Đà Lạt Trường Đại học Đà Lạt